Κακόβουλο λογισμικό : Πώς θα προστατεύσουμε τον υπολογιστή μας

Ιοί (Virus)

Ιός υπολογιστή είναι ένα εκτελέσιμο πρόγραμμα που έχει την ικανότητα να αναπαράγει τον εαυτό του μετά από την ακούσια αρχική ενεργοποίηση του από το χρήστη, να πολλαπλασιάζεται δηλαδή σκόπιμα σε έναν υπολογιστή, δημιουργώντας αντίγραφα του εαυτού του. Οι ιοί μπορούν να προξενήσουν ζημιά στον υπολογιστή στον οποίο εγκαθίστανται, όπως καταστροφή προγραμμάτων, διαγραφή αρχείων, μορφοποίηση (format) του σκληρού δίσκου ή και υποβάθμιση της απόδοσης του συστήματος χρησιμοποιώντας πόρους, όπως μνήμη και χώρο στο δίσκο.



Σκουλήκια (Worms)

Eίναι ένα πρόγραμμα, το οποίο έχει δυνατότητες πολλαπλασιασμού του εαυτού του και εξαπλώνεται από υπολογιστή σε υπολογιστή χωρίς να το γνωρίζει ο χρήστης. Λόγω του ότι τα worms χρησιμοποιούν τις δικτυακές συνδέσεις για να εξαπλωθούν, μπορούν να έχουν υπερβολικά γρήγορη εξάπλωση και να δημιουργήσουν μεγάλη δικτυακή κίνηση, μειώνοντας την ταχύτητα ή μη επιτρέποντας τη νόμιμη πρόσβαση στο δίκτυο.



Δούρειος Ίππος (Trojan)

Είναι φαινομενικά νόμιμα προγράμματα που κρύβουν μέσα τους κακόβουλο κώδικα ο οποίος ενεργοποιείται όταν ο χρήστης εκτελέσει το πρόγραμμα.



Λογισμικό υποκλοπής (Spyware)

Το λογισμικό υποκλοπής spyware είναι λογισμικό το οποίο εκτελεί συγκεκριμένες ενέργειες, όπως συλλογή προσωπικών δεδομένων ή αλλαγή των ρυθμίσεων του υπολογιστή σας χωρίς τη συγκατάθεσή σας. Το λογισμικό υποκλοπής συχνά σχετίζεται με λογισμικό που προβάλλει διαφημίσεις (ονομάζεται λογισμικό adware) ή λογισμικό που ανιχνεύει προσωπικά ή ευαίσθητα δεδομένα.



Πώς μπορεί να κολλήσει ο Η/Υ μας κακόβουλο λογισμικό;

Η πλειοψηφία του κακόβουλου λογισμικού δε μπορεί να εξαπλωθεί εάν δεν ανοίξουμε ή δεν εκτελέσουμε κάποιο μολυσμένο πρόγραμμα. Ο πιο συνηθισμένος τρόπος διάδοσης των ιών είναι μέσω των συνημμένων του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, δηλαδή μέσω των αρχείων τα οποία αποστέλλονται μαζί με κάποιο μήνυμα (e-mail). Ένας ιός μπορεί να διαδοθεί από έναν υπολογιστή σε άλλους και από την πλοήγηση μας σε κάποιον ιστοχώρο, μέσω των αναδυόμενων παραθύρων (pop-up παράθυρα), μέσω προγραμμάτων Instant Messaging, μέσω της εγκατάστασης (κατέβασμα) παράνομου λογισμικού, ταινιών, τραγουδιών κ.τ.λ. ή να μεταφερθεί σε ένα φορητό μέσο αποθήκευσης, όπως οπτικό δίσκο CD ή DVD, ή μνήμη flashUSB.



Ενδείξεις ότι μπορεί να έχει μολυνθεί ο υπολογιστής μας

Συνήθως ένας χρήστης δεν αντιλαμβάνεται ότι ο υπολογιστής του είναι μολυσμένος. Όμως υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ότι ο ηλεκτρονικός υπολογιστή έχει προσβληθεί από κακόβουλο λογισμικό όπως:

- Αλλαγές σε αρχείο ή στην ημερομηνία δημιουργίας του.
- Μεγαλύτερος χρόνος εκτέλεσης προγραμμάτων.
- Μείωση της απόκρισης του συστήματος.
- Αποτυχημένη εκκίνηση ενός προγράμματος.
- Ασυνήθιστη χρήση δίσκων (προσπέλαση στο σκληρό δίσκο χωρίς λόγο).



Πως μπορούμε να προστατευτούμε;

- Δεν ανοίγουμε τα συνημμένα αρχεία του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου μας αν δεν είμαστε σίγουροι για τον αποστολέα. Όταν αποφασίζουμε να ανοίξουμε συνημμένα αρχεία που προέρχονται από έμπιστες πηγές , τα σαρώνουμε πρώτα για ιούς και μετά τα ανοίγουμε.
- Δεν κάνουμε κλικ μέσα σε pop-up παράθυρα
- Ρυθμίζουμε ώστε να μη λαμβάνουμε αυτόματα αρχεία από άλλους χρήστες κατά τη χρήση προγραμμάτων άμεσων μηνυμάτων
- Δε κατεβάζουμε παράνομα προγράμματα, τραγούδια και ταινίες
- Χρησιμοποιείτε πάντα αυθεντικά προγράμματα προστασίας και κάνουμε συνεχώς αναβάθμιση.
- Σκανάρουμε σε τακτά χρονικά διαστήματα τον Η/Υ για ανεύρεση πιθανών ιών.

Επίσης μπορούμε να κατεβάσουμε δωρεάν προγράμματα προστασίας στο διαδίκτυο τα οποία προσφέρουν βασική προστασία από το βλαβερό λογισμικό.
Ο καλύτερος τρόπος προστασίας είναι η εγκατάσταση προϊόντων προστασίας όπως antivirus, anti-spyware, firewall. Εκτός από την εγκατάσταση του λογισμικού στον υπολογιστή πρέπει να γίνονται συχνά updates τόσο στα προϊόντα αυτά όσο και στο λειτουργικό σύστημα.