Ψηφιακή Διπλωματία

«Ψηφιακή Διπλωματία». Η ταχύτατη διάδοση της ονομαζόμενης «twitter διπλωματίας» ή «on-line διπλωματίας», δίνει στα κράτη, και ιδιαίτερα στα μεγάλα, τεράστιες δυνατότητες παρεμβάσεων διεθνώς. Τις πρωτιές παγκοσμίως σήμερα σε αυτό τον τομέα, έχουν οι ΗΠΑ και η Τουρκία αναφέρει η ρωσική εφημερίδα  Kommersant’

Μία από τις αξιοσημείωτες κινήσεις στην εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του Μπαράκ Ομπάμα, ήταν η εμφάνιση της λεγόμενης «ψηφιακής διπλωματίας». Τα κοινωνικά δίκτυα στα χέρια των κρατικών υπηρεσιών και των αξιωματούχων της χώρας, έχουν γίνει ένα εργαλείο που τους επιτρέπει να επικοινωνούν απευθείας με εκατομμύρια πολιτών.

Η πρώην υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Χίλαρι Κλίντον, χαρακτήρισε στο παρελθόν την «ψηφιακή διπλωματία» ως μια «έξυπνη δύναμη», υπογραμμίζοντας έτσι τη διαφορά της από τους παραδοσιακούς διπλωματικούς όρους «σκληρή δύναμη» (στρατιωτική) και «ήπια δύναμη» (ανθρωπιστική διπλωματία). Όταν ανέλαβε ως επικεφαλής του Στέϊτ Ντιπάρτμεντ, το υπουργείο είχε μόνο μία επίσημη σελίδα στο διαδίκτυο.

Τώρα, ο Τζον Κέρι ανέλαβε το αμερικανικό ΥΠΕΞ με περισσότερους από 200 λογαριασμούς στο Twitter, πάνω από 300 σελίδες στο Facebook, καθώς και με εξίσου πολλές σημαντικές παρεμβάσεις στο YouTube, στο Flickr και στο Tumblr. Και όλα αυτά, σε 11 γλώσσες. Το σύστημα αυτό, συντονίζεται από 150 υπαλλήλους του Στέϊτ Ντιπάρτμεντ στην Ουάσιγκτον και από 900 ειδικούς σε γραφεία στο εξωτερικό. Στα πολυπληθή blogs και λογαριασμούς του Στέϊτ Ντιπάρτμεντ, έχουν εγγραφτεί σχεδόν 20 εκατομμύρια άνθρωποι.

Το παράδειγμα του Στέϊτ Ντιπάρτμεντ θέλουν να ακολουθήσουν υπηρεσίες που είναι υπεύθυνες για την εξωτερική πολιτική σε πολλές άλλες χώρες, ιδιαίτερα στην Ευρώπη. Τη μεγαλύτερη επιτυχία σε αυτό το νέο πεδίο, έχουν ο Σουηδός υπουργός Εξωτερικών, Καρλ Μπιλντ (στο τουίτερ έχει σχεδόν 190 χιλιάδες «ακόλουθους»), και ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών, Γουίλλιαμ Χέϊγκ (τον λογαριασμό του ακολουθούν περισσότερα από 130 χιλιάδες άτομα).

Το 2012, το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων (AFP) κυκλοφόρησε για πρώτη φορά παγκοσμίως την κατάταξη της αποτελεσματικότητας των κρατών στον τομέα της «ψηφιακής διπλωματίας». Στα κριτήρια, ελήφθησαν υπόψη η δραστηριότητα των ηγετών των κρατών, κορυφαίων κρατικών προσωπικοτήτων, αξιωματούχων και διπλωματών σε κοινωνικά δίκτυα, ο αριθμός των φίλων και ακολούθων στους λογαριασμούς και η δημοτικότητά τους βάσει των αναφορών. Πρώτες στη λίστα με 151 συμμετέχοντες, ήταν οι ΗΠΑ. Αυτή τη στιγμή, στην πρώτη δεκάδα συμπεριλαμβάνονται, η Τουρκία, η Αίγυπτος, η Σαουδική Αραβία, η Βενεζουέλα, το Μεξικό, η Ινδία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Κολομβία και η Ιαπωνία. Η Ρωσία, καταλαμβάνει την 13η θέση.

Αλλά και το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών προσχωρεί στη «ψηφιακή διπλωματία», την οποία ονομάζει, «Καινοτόμο διπλωματία». Σήμερα, το ρωσικό ΥΠΕΞ διαθέτει 70 επίσημους λογαριασμούς στο τουίτερ. Τον πιο δημοφιλή (@ MID_RF), τον διαβάζουν περίπου 65 χιλιάδες άτομα. Τις ομιλίες του υπουργού Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ, μπορείτε να τις βρείτε στην επίσημη σελίδα του υπουργείου Εξωτερικών στο YouTube και από το Φεβρουάριο και στο Facebook, όπου επίσης αναρτώνται οι δηλώσεις και τα σχόλια του στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης. Στο εγγύς μέλλον, οι υπεύθυνοι της «ψηφιακής διπλωματίας» υπόσχονται να αναβαθμίσουν την κύρια ιστοσελίδα του υπουργείου.

Η Μόσχα επενδύει στα σοβαρά πάνω στο νέο εργαλείο. Στην αναθεωρημένη έκδοση της αντίληψης της εξωτερικής πολιτικής της Ρωσικής Ομοσπονδίας, τον Φεβρουάριο του 2012, αναφέρεται ότι «οι δυνατότητες των νέων τεχνολογιών της πληροφορίας και της επικοινωνίας θα πρέπει να χρησιμοποιούνται ευρέως» για «τη θεμελίωση μιας αντικειμενικής αντίληψης της Ρωσίας στον κόσμο» και για «την ανάπτυξη των δικών της αποτελεσματικών μέσων ενημέρωσης επηρεασμού της κοινής γνώμης στο εξωτερικό».

Μπορεί βέβαια, η Μόσχα να θέλει να χρησιμοποιήσει εκτεταμένα αυτό το «έξυπνο όπλο» για την προβολή της εικόνα της, ωστόσο δεν παύει να επισημαίνει ότι το Διαδίκτυο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αποτελούν πιθανή πηγή παρεμβάσεων στα εσωτερικά της Ρωσίας, καθώς και απειλών ενάντια στη σταθερότητα και στην κυριαρχία της χώρας.

Σύμφωνα με ορισμένους εμπειρογνώμονες, υπάρχει βάση για μια τέτοια ανησυχία. Όπως λέει ο συντάκτης της αμερικανικής έκδοσης του «The Atlantic», Brian Fung, η «ψηφιακή διπλωματία» είναι χρήσιμη για κάποιους λόγους που κάθε άλλο παρά διαφημίζονται: Τη συλλογή πληροφοριών από ανοικτές πηγές και τον επηρεασμό της κοινής γνώμης, προκειμένου να δημιουργηθεί το αναγκαίο υπόβαθρο για τις διάφορες διπλωματικές μάχες.

Κάποιες φορές ωστόσο, όπως επισημαίνει ο ίδιος, ο τρόπος χρησιμοποίησης των κοινωνικών δικτύων από τις κρατικές υπηρεσίες προκαλεί μεγαλύτερη ζημιά από τα οφέλη που προσδοκούν. «Για παράδειγμα, τις πρώτες ώρες της διαμαρτυρίας των Αιγυπτίων ενάντια στην αντι-ισλαμική ταινία «Η αθωότητα των μουσουλμάνων», η αμερικανική πρεσβεία στο Κάιρο δημοσίευε το ένα μετά το άλλο μηνύματα στο τουίτερ. Αυτά τα μηνύματα δεν είχαν συμφωνηθεί με την Ουάσιγκτον και δημιούργησαν πολλά προβλήματα στις ΗΠΑ».

Ο αντιπρόεδρος του Carnegie Endowment for International Peace, Tom Carver, στην πρόσφατη συνάντηση  στην Ουάσιγκτον με θέμα την «ψηφιακή διπλωματία», υπενθύμισε δύο παραδείγματα από την ανεπιτυχή χρήση του τουίτερ από το Στέϊτ Ντιπάρτμεντ: «Όλοι θυμόμαστε τις δυσκολίες του πρεσβευτή των ΗΠΑ στη Ρωσία, Michael McFaul, με τo γραφείο Διοίκησης του προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν, όταν ο πρέσβης έγραψε στο τουίτερ για τις εκδηλώσεις διαμαρτυρίας της ρωσικής αντιπολίτευσης (κατά την έναρξη της θητείας του στη Μόσχα). Και τον πρεσβευτή των ΗΠΑ στη Συρία, Robert Ford, που λόγω των tweets του για την λαϊκή εξέγερση το απέλασαν από τη χώρα. Η ψηφιακή διπλωματία είναι δίκοπο μαχαίρι», προειδοποιεί ο εμπειρογνώμονας.

Source: defencenet.gr